Gambling Policy ออฟฟิศไม่ใช่คาสิโน ! ทำไงดี ถ้าพนักงานติดพนันออนไลน์

เราคงได้เห็น ข่าวคราวเกี่ยวกับการเติบโตของเว็บไซต์พนันออนไลน์ และรู้สึกว่าการเล่นพนันไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป เพราะมันสามารถเข้าถึงลูกหลาน, มิตรสหาย หรือแม้แต่พนักงานขององค์กรได้ในทุกโอกาส ซึ่งหากเกิดขึ้นเมื่อไหร่ ก็ถือเป็นดั่งระเบิดเวลาที่รอสร้างความหายนะให้เกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ 

เหตุนี้ HREX.asia จึงขอนำเสนอบทความที่จะสะท้อนให้เห็นว่าทำไมเราควรแก้ไขปัญหานี้โดยเร็ว หรืออย่างน้อยก็ต้องมีแนวทางรับมือเผื่อเอาไว้  เพราะคงไม่ทันแน่หากเราจะเริ่มทุกอย่างในวันที่เกิดปัญหาขึ้นแล้ว  อย่าลืมว่าการพนันไม่ใช่เรื่องส่วนตัวของใครคนหนึ่ง แต่จะส่งผลเสียในวงกว้างขึ้นเรื่อย ๆ ดังนั้นเราเองในฐานะ HR จึงต้องวางแผน นโยบายด้านการพนัน (Gambling Policy) ให้รัดกุมที่สุด ส่วนจะต้องทำอย่างไรบ้าง หาคำตอบได้ที่นี่

สถานการณ์ด้านการพนันออนไลน์ในปัจจุบัน (Gambling) เป็นอย่างไร

ก่อนที่จะไปพูดถึงผลกระทบของการพนันต่อองค์กร เราขอชี้ให้เห็นถึงสถานการณ์ในภาพรวมกันก่อน ปัญหาเรื่องการพนันเติบโตขึ้นมากทั่วโลก โดยสถาบันสถิติแห่งชาติของออสเตรเลียกล่าวว่าคนออสเตรเลียเล่นการพนันออนไลน์สูงขึ้นถึง 46% ในช่วงที่โควิด-19 ระบาด ขณะที่คนวัยทำงานในอังกฤษ 80% พูดเป็นเสียงเดียวกันว่าการพนันที่กำลังได้รับความนิยมขึ้นส่งผลต่อการทำงานจริง ๆ 

ข้อมูลสำคัญที่ใกล้ตัวที่สุดก็คือเรื่องการพนันออนไลน์ในประเทศไทยที่ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนันเผยว่ามีเม็ดเงินหมุนเวียนสูงถึง 20,152 ล้านบาท และเชื่อว่ายังมีส่วนที่ยังไม่ถูกค้นพบอีกมาก ยิ่งเมื่อรวมกับรายงานที่ระบุว่าในทุก นๆ 100 คน จะมีคนที่เล่นการพนันอยู่ 1 คน ก็พอจะอธิบายได้ว่าทำไมเราต้องรีบแก้ไขปัญหานี้โดยเร็วที่สุด

สถาบันอาชญวิทยาแห่งออสเตรเลีย (AIC) กล่าวว่าโควิด-19 ทำให้คนใช้งานโทรศัพท์มือถือมากขึ้น ประจวบเหมาะกับปัญหารายรับรายจ่ายและการปรับตัวของเว็บพนันที่เข้าถึงง่ายขี้นจึงไม่แปลกที่จะทำให้คนอยากลองเสี่ยงดูสักครั้ง ทั้งนี้มีผลสำรวจที่ยืนยันว่าคนติดพนันจะมีศักยภาพในการทำงานหรือเรียนหนังสือลดลงราว 25% และมากขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อมีปัจจัยเรื่องเงินมาเกี่ยวข้อง

พนักงานติดพนันออนไลน์ (Gambling) ส่งผลเสียต่อองค์กรอย่างไร

เราเรียนรู้เรื่องการสร้างสวัสดิการที่เหมาะสมให้กับพนักงาน เพื่อให้ทุกฝ่ายสามารถทำงานร่วมกันได้อย่างมีความสุขที่สุด อย่างไรก็ตามหากพนักงานติดพนัน ก็เหมือนกับเอาชีวิตไปวางอยู่บนเส้นด้ายที่มีความเสี่ยงอยู่ตลอดเวลา จึงเป็นไปไม่ได้เลยที่พวกเขาจะทำงานได้อย่างราบรื่น ปราศจากความกังวลใจ

ความรู้สึกเชิงลบแบบนี้จะส่งผลกระทบโดยตรงต่อการทำงานโดยตรง  และไม่ว่าองค์กรจะสร้างสรรค์สวัสดิการที่ดีแค่ไหน ก็ไม่มีทางตอบสนองความต้องการของพนักงานได้อย่างเพียงพอ  สรุปได้ว่าพนักงานที่ติดการพนันจะทำให้บรรยากาศขององค์กรแย่ลงอย่างมีนัยสำคัญ

พนักงานที่ติดพนันส่งผลเสียต่อองค์กรดังนี้

– ลดทอนประสิทธิภาพการทำงาน : เมื่อการพนันออนไลน์เติบโตขึ้นพนักงานก็สามารถ ทำงานกับเล่นพนันได้ในเครื่องมือเดียวกันไม่ว่าจะเป็นคอมพิวเตอร์โน๊ตบุ๊กหรือโทรศัพท์มือถือที่การเข้าถึงที่ง่ายนี้เองที่ทำให้พนักงานหันไปจดจ่ออยู่กับการเล่นพนันที่ส่งผลกระทบต่อชีวิตมากกว่าการทำงานที่ได้รับมอบหมาย เรียกว่าพนักงานไม่สามารถให้เวลากับการทำงานได้อย่างที่ควร

– เสี่ยงต่อการถูกโจรกรรมข้อมูล : ปัจจุบันองค์กรส่วนใหญ่มักมีอุปกรณ์ให้พนักงานนำกลับไปใช้ซึ่ง บางองค์กรจะกำหนดให้พนักงานสามารถเข้าถึงข้อมูลที่เป็นความลับขององค์กรผ่านคอมพิวเตอร์ที่ลงทะเบียนกับบริษัทเอาไว้เท่านั้นอย่างไรก็ตามหากพนักงานเอาคอมพิวเตอร์ดังกล่าวไปเล่นพนันออนไลน์ ซึ่งมักมีมัลแวร์หรือไวรัสแฝงตัวอยู่ก็มีโอกาสสูงมากที่จะถูกมิจฉาชีพขโมยข้อมูลที่อาจส่งผลกระทบอย่างใหญ่หลวงโดยไม่ทันตั้งตัว

– สร้างบรรยากาศที่ไม่เป็นมืออาชีพ : องค์กรทุกแห่งต้องการพนักงานที่ทำผลงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และเคารพกฎข้อบังคับขององค์กร เพราะการควบคุมพนักงานให้อยู่ในระบบที่ดีถือเป็นรากฐานสำคัญที่ช่วยให้องค์กรเติบโตอย่างแข็งแรงอย่างไรก็ตามพนักงานที่เล่นการพนันมักจะแอบเอาเวลาทำงานออกไปพักหรือทำกิจกรรมอื่น ๆ ตามแต่เจ้ามือกำหนด โดยไม่สามารถควบคุมเวลาเล่นได้เอง ทำให้เกิดภาวะทับซ้อนในเวลางาน หมายรวมถึงการแอบเนียนพักเที่ยงให้นานยิ่งขึ้นอีกด้วย

ปัญหาเหล่านี้เป็นภาพลักษณ์ที่แย่ต่อผู้พบเห็น แถมยังนำไปสู่การตั้งคำถามจากเพื่อนร่วมงานว่าทำไมองค์กรถึงต้องเก็บคนที่ไม่ตั้งไจทำงานเอาไว้ ซึ่งหากพนักงานดังกล่าวมีตำแหน่งสูง ก็จะส่งผลต่อเนื่องทางความคิด ให้คนรู้สึกว่าเราไม่ต้องตั้งไจทำงานก็ได้ เพราะองค์กรเองก็เลือกคนที่ไม่ได้เรื่องมาเป็นผู้นำเช่นกัน

– ทำให้เกิดขโมยในออฟฟิศ : การพนันกับหนี้สินเป็นของคู่กัน  หากปล่อยไว้นานวันก็ยิ่งอาจทำให้เกิดการขโมยข้าวของเครื่องใช้ หรือแม้แต่ทรัพย์สินทั้งขององค์กรและของเพื่อนร่วมงานเพื่อไปใช้หนี้พนัน หากเกิดเหตุการณ์แบบนี้ขึ้น ก็จะลดทอนความเชื่อมั่นของทุกฝ่ายจนบรรยากาศภายในทีมเสียหายและยากที่จะกู้คืน

– ทำให้เกิดการลาออกแบบไม่ทันตั้งตัว : ปัญหาพนักงานลาออกเป็นเรื่องใหญ่มากในปัจจุบันตามกระแส The Great Resignation แต่การลาออกเพราะเหตุผลด้านการพนันจะเลวร้ายไปอีกขั้น เพราะมักเริ่มจากการที่พนักงานไม่สามารถทำงานได้ตามเป้าหมาย ส่งผลเสียกับองค์กรในภาพรวม โดยบางกรณีพนักงานอาจหายไปโดยไม่บอกกล่าว ทั้งเพราะมีความเครียด (Depression) ถูกกดดันจากปัญหาการเงิน หรือแม้แต่การหนีหนี้พนันที่จำเป็นต้องหายตัวไปโดยไม่บอกกล่าว

 เราทราบกันดีว่าการหาพนักงานใหม่แต่ละครั้งมีต้นทุนสูงมากแถมยังทำให้กระบวนการทำงานขาดความต่อเนื่อง ดังนั้นหากเราต้องการให้องค์กรเติบโตขึ้น การสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ขาวสะอาดก็ถือเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้รากฐานขององค์กรแข็งแรงขึ้นกว่าเดิม

HR มีวิธีสังเกตพนักงานที่ติดพนัน (Gambling) ได้อย่างไร

การติดพนันไม่ใช่เรื่องเล่น ๆ ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องควรช่วยกันสังเกตเพื่อหาทางตัดไฟตั้งแต่ต้นลม ไม่ปล่อยให้ลุกลามบานปลายเด็ดขาด เพราะการพนันเป็นเหมือนยาเสพติดที่แพร่กระจายได้อย่างรวดเร็ว ในที่นี้ฝ่ายบุคคลต้องมองสถานการณ์อย่างเป็นกลางหากพบว่าพนักงานมีแนวโน้มติดการพนัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องจริงหรือไม่ ก็ควรเข้าหาอย่างมี จริยธรรมและเป็นมืออาชีพ เพื่อให้พนักงานยอมเปิดใจรับความช่วยเหลือ และเข้าใจสาเหตุอย่างชัดเจนว่าทำไมจึงต้องเลิกพฤติกรรมดังกล่าว

HR สามารถตรวจสอบเบื้องต้นว่าพนักงานมีความเสี่ยงต่อการติดพนันหรือไม่ โดยสังเกตจากสิ่งเหล่านี้

1. พนักงานพูดเรื่องการพนันหรือเสี่ยงดวงมากเป็นพิเศษ หรือมีการเชิญชวนเพื่อนร่วมงานให้ร่วมเล่นพนันไม่ว่าจะเป็นขนาดเล็กหรือใหญ่ก็ตาม
2. พนักงานมีปัญหาเกี่ยวกับเวลาเข้างาน เช่นมาสายบ่อย ๆ ลางานโดยไม่แจ้งล่วงหน้า หรือแอบกลับบ้านเร็วกว่าปกติ รวมถึงมีพฤติกรรมหลบหนีอะไรบางอย่างตลอดเวลา
3. พนักงานไม่สามารถทำงานให้เสร็จตามเวลา โดยเฉพาะเมื่อบุคคลดังกล่าวไม่เคยมีพฤติกรรมในลักษณะเดียวกันมาก่อน ให้คิดไว้เลยว่ามีปัจจัยบางอย่างที่ทำให้เขากลายเป็นคนแบบนี้
4. บริษัทได้รับโทรศัพท์ติดตามเงินโดยอ้างถึงชื่อของพนักงาน
5. พนักงานยื่นคำร้องขอเบิกเงินเดือนล่วงหน้าบ่อยครั้ง หรือได้รับการร้องเรียนจากเพื่อนร่วมงานว่าถูกยืมเงิน
6. พนักงานปิดหรือเปลี่ยนหน้าจอโทรศัพท์หรือคอมพิวเตอร์แบบกระทันหันทันทีที่มีคนเดินผ่าน

พฤติกรรมข้างต้นเป็นเพียงองค์ประกอบพื้นฐานเท่านั้น ซึ่งหากพบว่าพฤติกรรมของพนักงานคนใดเข้าข่ายที่น่าเป็นห่วง ก็ควรเรียกพูดคุยทันที ไม่ต้องรอให้เกิดปัญหาขึ้นก่อนแต่อย่างใด

HR สามารถรับมือและช่วยเหลือพนักงานที่ติดพนันออนไลน์ (Gambling) ได้อย่างไร ?

แม้การพนันจะเติบโตขึ้นมาก แต่รู้ไหมว่ามีองค์กรราว 25% เท่านั้นที่มีการวางมาตรการรับมือและป้องกันอย่างจริงจัง โดยคุณโธมัส บรอฟแมน (Thomas Broffman) ผู้เชี่ยวชาญด้านสังคมศาสตร์จาก Eastern Connecticut State University กล่าวว่า “ การพนันได้รับการยอมรับมากขึ้นในช่วง 20 ถึง 30 ที่ผ่านมา แต่แม้จะมีระบบป้องกันแน่นหนาแค่ไหน  การพนันก็มาพร้อมกับความเสี่ยงอยู่ดี โดยสถิติที่น่าสนใจก็คือชาวอเมริกันในปัจจุบัน เสียเงินให้กับการเล่นพนันมากกว่าเสียเงินให้สื่อบันเทิงอื่น ๆ อย่างการดูภาพยนตร์หรือคอนเสิร์ตด้วยซ้ำ” นี่คือเหตุผลที่เขามองว่า การช่วยเหลือพนักงานที่ติดพนันมีความสำคัญไม่น้อยไปกว่าการช่วยเหลือพนักงานที่ติดเแอลกอฮอล์

เขายังเสริมอีกว่าการติดพนัน (Addiction) ไม่ใช่ความพิการหรือสิ่งที่แก้ไขไม่ได้ (Disability) กลับกันองค์กรสามารถเป็นกลไกที่ช่วยให้พนักงานหลุดพ้นจากวงจรนี้ได้ผ่านกระบวนการที่เหมาะสม ดังนั้น HR ควรเริ่มต้นจากการจัดอบรมกลุ่มผู้นำให้มีความเข้าใจ (Understanding) และเห็นอกเห็นใจ (Empathy) มากเป็นพิเศษ

ในที่นี้คุณคีธ ไวท์ (Keith Whyte) จากสภาแห่งชาติสหรัฐอเมริกาที่ดูแลเรื่องปัญหาการพนันโดยตรงกล่าวว่าองค์กรที่ไม่เคยรับมือกับปัญหามักคิดว่าสามารถจัดการเรื่องนี้ได้ง่าย ๆ ด้วยแนวคิด “เจอคนเล่นพนัน ทำผิดกฎ ก็แค่ไล่ออกไป” แต่ความจริงแล้วการติดพนันสามารถเกิดขึ้นกับใครก็ได้ ไม่ว่าจะเป็นพนักงานระดับล่าง ระดับกลาง เรื่อยไปจนถึงระดับผู้บริหารที่สำคัญกับองค์กรมาก ๆ จึงเป็นเรื่องดีกว่าหากเราเข้าไปช่วยเหลือเพื่อดึงพวกเขาออกมาจากความหลงผิด เพราะนอกจากจะช่วยรักษาพนักงานเอาไว้ (Retention) ยังทำให้ได้คนดีกลับคืนสู่สังคม แถมยังทำให้พนักงานรักองค์กร (Loyalty) มากขึ้นอีกด้วย

HR ควรฝึกฝนพนักงานในหัวข้อเหล่านี้เพื่อรับมือกับปัญหาการพนัน

1. สอนให้พนักงานเปิดใจกับบทสนทนาทุกรูปแบบ ทุกหัวข้อ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องทั่วไป หรือเรื่องที่ฟังแล้วรู้สึกแปลก ๆ  (Awkward Conversation) ต้องเข้าใจว่าปัญหาของแต่ละคนแตกต่างกัน การเป็นพื้นที่ปลอดภัยจะช่วยให้พนักงานกล้าปรึกษาในประเด็นยาก ๆ ซึ่งหมายรวมถึงเรื่องพนันและเรื่องอื่น ๆ ที่อยู่ในใจ

2. สอนให้พนักงานพูดคุยบนหลักของความเป็นจริง ไม่ใส่อารมณ์ ไม่ตัดสิน และไม่ต่อว่ากัน

3. สอนให้พนักงานร่วมแก้ไขปัญหาไปด้วยกัน คิดว่าการช่วยให้คนรอบตัวดีขึ้นเป็นสิ่งที่เราต้องทำ ไม่ใช่โยนให้เป็นปัญหาของคนใดคนหนึ่งเท่านั้น

4. สอนให้พนักงานรับฟังปัญหาอย่างมีสมาธิ จดจ่อ และจริงจัง เพื่อให้การประมวลผลมีประสิทธิภาพจนนำไปสู่แนวทางแก้ไขปัญหาที่ถูกต้อ

5. สอนให้พนักงานรับมือกับแรงปะทะทางอารมณ์ (Emotional Damage) ของผู้พูด ที่อาจเต็มไปด้วยความอ่อนไหวและพลังลบมากมาย เราต้องมองข้ามตรงนั้นและจับประเด็นให้ได้ว่าแก่นของปัญหาคืออะไร

Gambling Policy นโยบายปกป้ององค์กรจากการพนันทั่วไป และการพนันออนไลน์

แม้กฎเกณฑ์ทางสังคมจะระบุอย่างชัดเจนว่าการเล่นพนันเป็นสื่งที่ผิด และทุกคนต่างรู้อยู่แก่ใจว่าหากมีเพื่อนร่วมงานเล่นพนัน ไม่วันใดวันหนึ่งปัญหาก็ต้องเกิดกับพนักงานคนนั้นแน่ ๆ เหตุนี้นโยบายด้านการพนันจึงไม่สามารถอยู่ในรูปของ Unwritten Rules แต่ต้องเป็นลายลักษณ์อักษรที่ทุกฝ่ายเห็นได้อย่างชัดเจน

นโยบายปกป้ององค์กรจากการพนันต้องปกป้องทั้งส่วนของพนักงานและผลประโยชน์ขององค์กร โดยสามารถเริ่มจากการกำหนดให้พนักงานไม่สามารถใช้ทรัพย์สินขององค์กรในการเข้าถึงหรือติดตั้งแพลตฟอร์มเล่นพนัน ในที่นี้องค์กรสามารถติดตั้งโปรแกรมตรวจสอบประวัติการใช้งานตามความเหมาะสมเช่นกัน

ต้องเข้าใจก่อนว่าองค์กรทุกแห่งมีหน้าที่สร้างสังคมทำงานที่ปลอดภัยให้กับพนักงาน ซึ่งหากแผนก HR ของคุณไม่มีแนวคิดด้านนโยบายปกป้ององค์กรจากการพนันมาก่อน สามารถเริ่มต้นได้ด้วยประเด็นเหล่านี้ 

– HR ต้องคอยให้ความรู้กับพนักงานว่าการเล่นพนันในปัจจุบันเติบโตขึ้นอย่างไร และมาด้วยกลยุทธ์ใดบ้าง 

– HR ต้องจัดอบรมเพื่อให้พนักงานสามารถสังเกตกันเองว่ามีใครอยู่ในกลุ่มเสี่ยงหรือไม่ ในที่นี้ต้องเป็นการอบรมอย่างเป็นระบบ ครอบคลุมทั้งวิธีสื่อสาร, วิธีโน้มน้าว ตลอดจนแนวทางรับมือหากอีกฝ่ายเกิดปัญหาด้านสุขภาพจิต

– HR สามารถเพิ่มสวัสดิการอื่น ๆ เข้าไปเพื่อให้พนักงานใช้เวลาว่างอย่างเป็นประโยชน์มากขึ้น

– HR ต้องชี้แจงให้พนักงานทราบว่าหากมีปัญหาเรื่องการพนันเกิดขึ้น ต้องติดต่อขอความช่วยเหลือจากใครหรือหน่วยงานใด สำหรับประเทศไทยนั้น สามารถโทรศัพท์ขอข้อมูลและเข้ารับการปรึกษาได้ที่ สายด่วนสุขภาพจิต 1323 : ปรึกษาปัญหาพนัน หรือทาง Facebook 1323 ปรึกษาปัญหาสุขภาพจิต ตลอด 24 ชั่วโมง

สังคมเปลี่ยน นโยบายองค์กรก็ต้องเปลี่ยน รับมือกับทุกปัญหาได้ที่ HREX.asia 

เมื่อพูดถึงงาน HR ในอุดมคติ เราย่อมนึกถึงคนที่สามารถขับเคลื่อนองค์กรด้วยแนวคิดใหม่ ๆ กลยุทธ์ใหม่ ๆ และนโยบายใหม่ ๆ ที่กลั่นกรองมาจากประสบการณ์และการค้นคว้ารอบด้าน โดยมีเป้าหมายเพื่อให้บริษัทเติบโตไปได้ไกลกว่าใคร องค์กรที่พร้อมปรับตัวอยู่เสมอจึงย่อมเติบโตไปได้ไกลกว่าองค์กรที่เอาแต่ยึดมั่นในวิถีปฏิบัติแบบเดิมอย่างแน่นอน

ทักษะหนึ่งที่ HR ต้องมีก็คือเรื่องของการเป็นผู้นำ (Leadership Behavior) ที่เดิมมักถูกมองเป็นทักษะของผู้บริหารหรือคนที่อยู่ในตำแหน่งสูง ๆ เท่านั้น แต่ความเป็นจริงคือ HR ต้องมีศักยภาพมากพอในการโน้มน้าวให้ผู้อื่นทำตามแนวทางที่ตนวิเคราะห์เอาไว้ ตลอดจนสามารถนำปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในองค์กรมาพิจารณา ประยุกต์เป็นนโยบายและบังคับใช้อย่างเป็นรูปธรรม

อย่างไรก็ตามในปัจจุบันที่โลกธุรกิจเปลี่ยนไปอย่างก้าวกระโดด การค้นคว้าด้วยตัวเองอาจไม่ทันการณ์อีกต่อไป HR จึงควรหาตัวช่วยอื่น ๆ เพิ่มเติม เช่นบริการ HR Products & Services จาก HREX.asia ที่ครอบคลุมทุกบริบทของ HR จะงานเล็ก งานใหญ่ หรือต้องการสร้างวัฒนธรรมองค์กรแบบไหน ก็เริ่มต้นความเปลี่ยนแปลงได้ที่นี่ 

บทสรุป

ปฏิเสธไม่ได้ว่าเรากำลังอยู่ในช่วงที่แวดวงการพนันเติบโตมากที่สุดในประวัติศาสตร์ ทุกคนสามารถเข้าถึงได้ด้วยปลายนิ้วตลอด 24 ชั่วโมง จึงไม่แปลกที่องค์กรทั่วโลกจะให้ความสำคัญกับเรื่องนี้มากเป็นพิเศษ เพราะพนักงานที่ติดพนันจะไปลดทอนพลังสร้างสรรค์และประสิทธิภาพในการทำงาน ตลอดจนเข้าไปทำลายชื่อเสียงหากเกิดเหตุไม่คาดฝันขึ้นในองค์กร นำไปสู่ผลกระทบทั้งด้านร่างกายและจิตใจที่จะยิ่งกระจายไปสู่วงกว้างขึ้นเรื่อย ๆ หากไม่มีแนวทางรับมือหรือแก้ไขปัญหาโดยเร็ว

การปรับตัวเพื่อรับมือกับการพนันภายในองค์กรเป็นเพียงหนึ่งในหลายเรื่องที่ HR ต้องให้ความสำคัญ เพราะยังมีประเด็นอีกมากมายที่น่าเป็นห่วง เช่นเรื่องสภาพเศรษฐกิจ, การเปลี่ยนแปลงของกระบวนการและรูปแบบทำงาน ตลอดจนทัศนคติของพนักงานที่เริ่มหันมาให้ความสำคัญกับความคิดของตนเองมากขึ้น

ทั้งนี้ HR ไม่ได้มีหน้าที่ตัดสินว่าเรื่องใดสำคัญกว่า แต่ต้องคิดว่าเมื่อเป็นสิ่งที่เกี่ยวข้องกับผลประโยชน์ขององค์กรและวามรู้สึกของพนักงานแล้ว เรื่องเหล่านั้นก็มีความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน