ตลอดปีที่ผ่านมา HR ต้องเจอกับคำศัพท์ใหม่ ๆ และกลยุทธ์ใหม่ ๆ อยู่ทุกวัน บ้างก็เป็นเรื่องใกล้ตัว แต่บ้างก็เป็นเรื่องไกลตัวที่ต้องหาข้อมูลมากเป็นพิเศษ เรียกได้ว่า HR ยุคนี้ต้องตื่นตัวมากกว่าที่เคยเป็นในอดีตหลายเท่า เหตุนี้ HREX.asia จึงต้องการเป็นแพลตฟอร์มที่จะช่วยให้ชีวิตของ HR ง่ายขึ้น โดยเรามีบริการ HR Community เว็บบอร์ดถาม-ตอบ (Q&A Forum) เพื่อช่วยให้ HR ทุกคนมีชุมชนไว้แลกเปลี่ยนข้อมูลกันง่ายขึ้น เพราะนี่แหล่งรวมผู้เชี่ยวชาญจากทุกสายที่ฝ่ายบริหารทรัพยากรบุคคลต้องรู้ แถมยังถูกกำกับดูแลอย่างมีประสิทธิภาพ สามารถใช้อ้างอิงได้จริง
Q&A Of the Month จำนวน 5 ข้อประจำเดือนกรกฏาคม 2023 มุ่งเน้นไปในหลากหลายหัวข้อ และถือเป็นข้อมูลใหม่ล่าสุดที่สามารถทำไปอ้างอิงได้จริง โดยมีคำถามที่น่าสนใจและคำตอบจากผู้เชี่ยวชาญที่เป็นประโยชน์ ดังนี้
Q1 : ทำไม HR ถึงชอบต่อเงินเดือนพนักงาน ? อยากได้คำอธิบาย
ทำไม HR ถึงชอบต่อรองเงินเดือนผู้สมัครงาน ไม่ว่าผู้สมัครงานเรียกเงินเดือนเท่าไหร่ ต่อให้เงินเดือนที่เรียกไป จะอยู่ในขอบเขตที่บริษัทกำหนดไว้ตามประกาศสมัครงานตั้งแต่แรก แต่ก็จะขอกดให้ราคาลดลงมาอยู่ดี อันนี้ HR มีเงื่อนไข หรือมี KPI อย่างไรครับ ?
A: โดย นภัสราพร เด่นพงศ์พันธุ์
อัตราเงินเดือนที่ระบุในตำแหน่งงานที่ประกาศ มักเป็นช่วงเงินเดือนที่แสดงถึง ค่าของงานในตำแหน่งที่ประกาศนั้น ซึ่งเงินที่ตอบแทนสำหรับตำแหน่งงานดังกล่าว จะมาจากโครงสร้างเงินเดือนขององค์กร
ในส่วนของการต่อรองเงินเดือน ปัจจัยที่ใช้คือการเปรียบเทียบประสบการณ์ในการทำงานของผู้สมัคร ซึ่ง HR อาจมองว่าผู้สมัครมีน้อยกว่า Job Spec ที่ประกาศไว้ จากประสบการณ์ที่เคยจ้างงานมา ส่วนใหญ่มักจะใช้จำนวนปีประสบการณ์ตรงตาม Job Spec มาเป็นมาตรฐานในการคำนวณค่าจ้างแรกรับ
อีกแนวคิดหนึ่งที่อาจจะใช้ช่วงเวลาทดลองงานในการพิสูจน์ผลงาน หากได้ผลงานจริง อัตราจ้างก็จะเป็นไปตามงบประมาณและตรงตามที่ประกาศ แถมผู้ที่ผ่านการทดลองงานก็ได้พิสูจน์ฝีมือ และได้กำลังใจในการทำงานอีกด้วย แต่หลักการที่ไม่ควรลืมคือจุดประสงค์ในการจ้างงานในแต่ละช่วงเวลาอาจจะไม่ใช่เหตุผลและบริบทเดียวกัน ดังนั้น อัตราค่าตอบแทนก็สามารถแตกต่างกันได้แม้จะทำงานเหมือนกันทุกประการก็ตาม
อ่านคำตอบเพิ่มเติมใน HR Community
Q2: การประเมินผล HR แบบเก่าและแบบใหม่แตกต่างกันอย่างไร ?
อยากทราบว่าการประเมินของ HR แบบเก่าและแบบใหม่ มีความเหมือนหรือต่างกันอย่างไรบ้าง อยากได้คำอธิบายที่ละเอียด เพื่อนำไปปรับใช้ต่อไป
A: โดย ดร.เบ็ญจวรรณ บุญใจเพ็ชร
ในอดีต การประเมินจะเน้นเรื่องปริมาณ ไม่มีการกำหนดเป้าหมายและตัวชี้วัดผลงานที่ชัดเจน และไม่มีการติดตามผล ถึงเวลาก็ประเมินผลประจำปี โดยไม่นำผลการประเมินมาปรับปรุง ไม่นำมาใช้ประโยชน์
ส่วนในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา HR จะใช้ PMS (Performance Management System) คือระบบการบริหารผลงาน การประเมินผลจะเน้นเป้าหมายการทำงานและตัวชี้วัดผลงานที่ระบุชัดเจนแน่นอน โดยแยกตาม Job และกลุ่มงาน จะประเมินกันอย่างน้อย ปีละ 2 ครั้ง บางองค์กรก็ประเมินกันทุกไตรมาส ขึ้นอยู่กับประเภทธุรกิจ ที่สำคัญต้องมีการติดตามผลและให้คำแนะนำแก่ผู้ใต้บังคับบัญชา ในการปรับปรุงพัฒนา (Performance Feedback & Coaching)
เครื่องมือที่นิยมใช้ในการประเมินผล เข่น MBO , Balanced Scorecard , KPIs , OKRs เป็นต้น
อ่านคำตอบเพิ่มเติมใน HR Community
Q3: หัวหน้าให้ทำงานวันเสาร์ – อาทิตย์ แต่ไม่มีเงินให้ ผิดกฎหมายหรือไม่ ?
มีข้อสงสัยครับว่า ถ้าบริษัทให้พนักงานมาทำงานวันเสาร์อาทิตย์ ซึ่งเป็นวันหยุด แต่บริษัทไม่มีนโยบายให้ค่า OT แก่พนักงาน อย่างนี้บริษัทสามารถทำได้ไหมครับ ในกฎหมายแรงงานมีการระบุข้อบังคับให้ทุกบริษัทต้องจ่าย OT ไหมครับ ขอบคุณครับ
A: โดย ดร.เบ็ญจวรรณ บุญใจเพ็ชร
การทำงานในวันหยุด นายจ้างมีหน้าที่ต้องจ่ายค่าทำงานในวันหยุด โดยมีรายละเอียดดังนี้
1. การทำงานในวันหยุด พนักงานรายเดือนจะได้รับค่าจ้างเพิ่มอีก 1 เท่าของอัตราค่าจ้างรายเดือน
2. การทำงานค่าล่วงเวลา (OT)ในวันหยุด จะได้รับโอที 3 เท่า
3. การทำงานล่วงเวลา (OT)ในวันทำงานปกติ จะได้รับ OT 1.5 เท่า
รายการทั้ง 3 ประเภทนี้การจ่ายค่าตอบแทนไม่เหมือนกัน ให้ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้จากกฎหมายคุ้มครองแรงงาน มาตรา 61-63
อ่านคำตอบเพิ่มเติมใน HR Community
Q4: พนักงานลาป่วยโดยไม่มีใบรับรองแพทย์ ควรแก้ไขอย่างไร ?
พนักงานใช้สิทธิลาป่วย 1-2 วัน โดยไม่ยื่นหลักฐานหรือใบรับรองแพทย์ ขอทราบวิธีแก้ไข เพราะเป็นกฎของบริษัท แต่พนักงานไม่ทำตาม
A: โดย ดร.เบ็ญจวรรณ บุญใจเพ็ชร
วิธีแก้ไข
1. ฝ่าย HR ของบริษัท ต้องทบทวนระเบียบการลาต่าง ๆ เช่น พนักงานใช้สิทธิลาป่วย 1-2 วัน โดยไม่ยื่นหลักฐานหรือใบรับรองแพทย์ ต้องชี้แจง ทำความเข้าใจถึงแนวปฏิบัติที่ถูกต้อง
2. หากพนักงานไม่ปฏิบัติ ตามระเบียบ ข้อ 1 ให้เรียกพนักงานคุย ขอทราบเหตุผล หากเหตุผลไม่เพียงพอหรือไม่น่าเชื่อถือ ให้ตักเตือน เป็นโทษทางวินัย กรณีทำผิดซ้ำอีก ถือว่าพนักงานฝ่าฝืนระเบียบบริษัท เป็นการไม่ให้ความร่วมมือกับบริษัท จะได้รับโทษหนักขึ้นกว่าเดิม
ข้อแนะนำเพิ่มเติม : การดูแลพนักงานในองค์กร ให้ใช้หลักการแรงงานสัมพันธ์หรือพนักงานสัมพันธ์ สื่อสารกันให้ชัดเจน
พูดคุยกันให้มากขึ้น พูดคุยกันบ่อย ๆ จึงจะได้รับความร่วมมือที่ดี
อ่านคำตอบเพิ่มเติมใน HR Community
Q5: วัฒนธรรมที่เปลี่ยนแปลง ส่งผลต่อการทำธุรกิจอย่างไร ?
อยากรู้ว่าเมื่อสังคมเปลี่ยนไป ค่านิยมเปลี่ยนไป เราจะต้องปรับตัวอย่างไรเพื่อให้มีความสามารถในการแข่งขันอยู่ ?
A: โดย ดร.เบ็ญจวรรณ บุญใจเพ็ชร
วัฒนธรรมองค์กร ที่น่าจะเหมาะสมกับสังคมปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงไป ธุรกิจจะปรับตัวอย่างไรดี เพื่อสร้างความได้เปรียบ ในการเเข่งขันทางธุรกิจให้อยู่ได้อย่างยั่งยืน (Sustainable)
ตัวอย่าง
ร่วมกันสร้าง STRONG Culture คำว่า STRONG แปลตามศัพท์หมายถึง ความเข้มแข็ง แข็งแรง เราสามารถสร้างความเข้มแข็งให้องค์กรได้ด้วยการกระทำ หรือการแสดงออก หรือพฤติกรรมของพนักงานทุกคนด้วย charactors 6 ตัวนี้
1. S Service mind : บริการด้วยใจทั้งลูกค้าภายใน ภายนอก
2. T Teamwork & Trus : ทำงานเป็นทีมและไว้วางใจซึ่งกันและกัน
3. R Ready to improve : พร้อมที่จะปรับปรุง พร้อมเปลี่ยนแปลงไปสู่สิ่งที่ดีกว่่า
4. O Ownership : กระตุ้นความรู้สึกพนักงานว่าตนเป็นเจ้าของที่ จะนำพาองค์กรให้เติบโตและยั่งยืน
5. N New idea for improve : มีความคิดใหม่ ๆ ในการปรับปรุงทั้งเรื่องงานและนิสัยส่วนตัว
6, G Growth mindset : มีกรอบความคิดแบบพัฒนาได้
ข้อแนะนำเพิ่มเติม : วัฒนธรรมองค์กรไม่สามารถลอกเลียนแบบกันได้ ขึ้นอยู่กับสภาพการทำงาน สภาพความเป็นอยู่ของแต่ละองค์กร
วัฒนธรรมองค์กรที่ดี เกิดจากการมีส่วนร่วมของพนักงานทุกคน ที่แสดงออกเป็นรูปธรรมและเห็นได้ชัดเจน ไม่ใช่การกำหนดหรือสั่งการจากฝ่ายบริหารหรือเจ้าของกิจการ และต้องใช้เวลาในการขับเคลื่อนวัฒนธรรมองค์กร