เคยเห็น Hippo ในที่ทำงานไหม ?
Hippo ในที่นี้ไม่ใช่ Hippopotamus ที่เป็นสัตว์ชนิดหนึ่งแต่อย่างใด แต่มันคือ Highest Paid Person’s Opinion (ความคิดเห็นจากคนที่มีเงินเดือนสูงสุด) หรือบางทีอาจหมายถึง Highest Paid Person in the Office (คนที่มีเงินเดือนสูงสุดในออฟฟิศ) ซึ่งส่วนมากแล้วมักจะมาในรูปแบบของหัวหน้า , เจ้านายใหญ่ , คนที่ทำงานมานานจนได้เลื่อนขั้น หรือตำแหน่งผู้บริหารสูงสุด
ซึ่งต้องขอบอกว่า คนที่ต้องรับศึกหนักที่สุดไม่ใช่แค่พนักงานในองค์กรที่ไม่สามารถทำอะไรได้นอกจากรับฟังและทำตามเท่านั้น แต่คือคนที่ต้องทำหน้าที่มาคุมเหล่า Hippo อีกที หรือผู้ที่ได้ขึ้นมาเป็นผู้บริหาร/ผู้จัดการทั้งที่อายุยังน้อย ต้องมีวิธีรับมือและสลาย Hippo Effect ในองค์กรให้ได้ ไม่เช่นนั้นองค์กรของคุณก็อาจจะย่ำอยู่กับที่ และไม่สามารถขับเคลื่อนความคิดใหม่ๆและไปข้างหน้าได้เลย
ทำไม Hippo ถึงเป็นภัยต่อองค์กร ?
จากงานวิจัยของ Rotterdam School of Management พบว่า โครงการที่ต้องร่วมมือหรือรับฟังความเห็นจากผู้อาวุโสกว่าที่ไม่มีใครกล้าขัดมักจะล้มเหลวมากกว่าโครงการที่พนักงานและหัวหน้าระดับต้นร่วมมือกัน สาเหตุเป็นเพราะ เมื่อสมาชิกในทีมที่สามารถแสดงความคิดเห็นได้อย่างเปิดเผย และทุกคนพร้อมรับฟังความคิดเห็นกันอย่างตรงไปตรงมา จะมองเห็นปัญหาและความผิดพลาดได้มากกว่า กล้าที่จะพูดและแก้ปัญหาได้ดีกว่า และนั่นส่งผลให้งานดำเนินไปอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากกว่าด้วยเช่นกัน
ในขณะที่เมื่อต้องทำงานกับคนที่มีลักษณะเป็น Hippo กล่าวคือ มักตัดสินใจโดยยึดจากหลักเหตุผลของตัวเองเป็นหลักและส่วนมากมักใช้อารมณ์ โดยไม่ได้ดูที่หลักการหรือผลลัพธ์ของงาน แต่จะตัดสินไปก่อนว่าความเห็นของตัวเองนั้นถูกต้องกว่าเพราะทำงานมานานกว่า ประสบการณ์มากกว่า และอาวุโสกว่า และไม่ค่อยอยากเชื่อฟังความเห็นของคนอื่นสักเท่าไหร่ นั่นจึงทำให้พนักงานคนอื่นๆก็ไม่กล้าที่จะขัด และกลัวที่จะแสดงความคิดเห็นออกไป
อีกวิธีที่ช่วยสลาย Hippo Effect ในองค์กรก็คือการสร้าง Psychological Safety หรือสร้างพื้นที่ที่ปลอดภัยในการแสดงความคิดเห็น ในฐานะผู้บริหารควรคำนึงว่าสิ่งสำคัญสำหรับการประชุมคือการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และถกเถียงอย่างมืออาชีพ แต่การแลกเปลี่ยนความเห็นจะเกิดขึ้นไม่ได้หากไม่มีพื้นที่ที่ปลอดภัยสำหรับทุกคนและหากผู้นำองค์กรเลือกฟังเฉพาะเสียงใดเสียงหนึ่งเท่านั้น เพราะฉะนั้นสิ่งที่ผู้บริหารควรทำก็คือสร้างพื้นที่ที่ทุกคนสามารถพูด แสดงความคิดเห็นได้อย่างเต็มที่โดยเป็นไปเพื่อสิ่งที่ถูกต้องและช่วยให้ทีมเดินไปข้างหน้า เป็นพื้นที่ที่ทำให้คนในทีมกล้าพูด กล้าแสดงความคิดเห็น โดยสิ่งนั้นจะไม่กลับมาทำร้ายผู้พูดเสียเอง
Hippo Effect นั้นมักเป็นปัญหาใหญ่สำหรับหลายๆองค์กรที่อยู่มานาน มีระบบ Hierarchy ที่เหลื่อมล้ำซ้ำซ้อน มันอาจกลายไปเป็นอุปสรรคใหญ่ที่ขัดขวางไม่ให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ใหม่ๆที่จะนำพาองค์กรไปข้างหน้าได้ และบางครั้งอาจทำให้องค์กรล่าช้าและถอยหลังก็เป็นได้ เพราะฉะนั้นหากองค์กรของคุณรู้ว่ากำลังเกิดสัญญาณ Hippo Effect แล้วก็ต้องรีบป้องกันตั้งแต่เนิ่นๆ หรือหากบางทีคุณเป็นผู้บริหารที่มีลักษณะ Hippo เสียเอง ก็ต้องป้องกันไม่ให้เกิดวัฒนธรรมที่ว่านี้ แต่สร้างวัฒนธรรมของความเชื่อใจในองค์กรจะเกิดผลดีกว่า
Alfred Sloan อดีต CEO ของ General Motor เคยกล่าวไว้ว่า
ทุกๆครั้งที่มีการตัดสินใจในเรื่องสำคัญๆ มันจะไม่เสร็จสิ้นสมบูรณ์เลยหากไม่มีคนคัดค้านบ้าง ไม่มีคนไม่เห็นด้วยบ้าง ผมต้องแน่ใจก่อนว่าทุกครั้งที่จะตัดสินใจในเรื่องใดก็ตาม ต้องมีการถกเถียงและวิพากษ์วิจารณ์กันก่อน นั่นจึงจะเป็นการตัดสินใจที่ถูกต้องจริงๆ
HR มีข้อสงสัยหรือคำถามเกี่ยวกับประเด็นนี้
Q: จะ Transform องค์กรใหญ่ ที่อยู่มานาน มี Culture แบบ Hierarchy หนักๆ เชื่องช้า ให้ Agile ได้ยังไง
ได้รับโจทย์ในการปรับ culture ขององค์กรที่ทำงานค่อนข้างแยกส่วน ไม่ค่อยมีการคุยติดต่อสื่อสารกัน คนทำงานไม่ค่อยมีปากมีเสียง ไม่สามารถเข้าถึงฝ่ายบริหารหรือการตัดสินใจบนๆได้เลย เราจะเริ่มค่อยๆปรับเรื่องนี้ได้อย่างไรครับ
